In de wolken met BitTorrent

Met BitTorrent kan iemand een bestand (film, muziek, programma of wat dan ook) op een computer beschikbaar stellen aan belangstellenden. Omgekeerd kan een belangstellende een bestand downloaden. Degene die iets beschikbaar stelt (de seeder, oftewel zaaier) en degene die iets wil hebben (de leecher, zuiger of peer, gelijke) hoeven elkaar niet te kennen. Een tracker, een computer op een speciale torrent-site, regelt het verkeer, maar neemt zelf niet aan het verkeer deel. Bestanden worden in kleine stukjes verdeeld en verstuurd en bij aankomst weer automatisch aan elkaar geplakt. Veel know-how en (hulp)programma's zijn te vinden op de site Etree.

Het versturen van bestanden met BitTorrent gaat trager dan wanneer het rechtstreeks tussen twee computers plaats vindt. De computers worden echter veel minder zwaar belast. Als een cloud (wolk, zwerm) met veel gebruikers met dezelfde torrent bezig is, kan het behoorlijk snel gaan.

BitTorrent Client
Wie BitTorrents wil downloaden heeft een speciaal programma nodig, een BitTorrent Client. Een populaire client is μTorrent (uit te spreken als muTorrent, microTorrent of joeTorrent). Bekend zijn ook Azureus (dat tegenwoordig Vuze heet) en ABC. Verder: voldoende ruimte op harde schijf, een download-map en een beetje geduld. Voor Apple en Linux bestaan soortgelijke clients.

Bij de werking van deze programma's kan een firewall een hindernis zijn. In de regel zullen bij een hardware firewall (bv. in een router) de poorten 6881-6889 moeten worden opengezet voor TCP en poort 4444 voor UDP. In het algemeen wordt aangeraden om één firewall te gebruiken, dus niet zowel hardware als software. Met μTorrent en Vista wordt echter aangeraden om naast de hardware firewall óók Windows Firewall aan te zetten. Via de opties van μTorrent kan het programma de Windows Firewall configureren (Voorkeuren -> Verbinding, Windows Firewall-uitzonderingen toevoegen aanvinken). De hardware-poorten moeten ook opengezet worden. Als meer TCP-poorten (6881-6999) in de router opengezet worden, lijkt het sneller te gaan.

Torrents zoeken
De volgende klus is om een torrent te vinden.

In het wilde weg op Internet zoeken zal niet veel opleveren.

Liefhebbers van bepaalde artiesten/genres kunnen vaak terecht op forums of nieuwsgroepen die aan hun favoriet gewijd zijn. Fans van Bob Dylan verzamelen zich bijvoorbeeld op All Allong The Watchtower, waar nieuwtjes en ook nieuwe torrents gemeld worden. Zo zijn er (veel) meer fan-sites.

Dan zijn er talrijke torrent-sites met een min of meer gespecialiseerd aanbod. Vaak moet men zich (gratis) aanmelden. Hier kan meteen een torrent-bestand gedownload worden, dat geopend kan worden in de BitTorrent client. Is dat eenmaal gebeurd, dan wordt het gewenste bestand opgehaald bij de seeder(s) en bij leechers, die al een deel binnen hebben. Een paar sites:

• Dimeadozen: Uitgebreide (pop)muziek, streng op copyright-gebied
• UK Nova: Britse tv (en radio), mits niet commercieel te verkrijgen
• Demonoid: Uitgebreide (pop)muziek
• Hunger City: Van oorsprong gespecialiseerd in David Bowie en Bob Dylan, ook veel anderen
• Lossless Legs: Ooit Jerry Garcia/Grateful Dead, ook veel anderen
• The Traders Den: Uitgebreide muziek, geluidstechniek staat in hoog aanzien
• Torrent Finder: In feite een zoekmachine, die andere sites indexeert

Rechten van artiesten
In verband met BitTorrents wordt vaak het verwijt gehoord, dat een loopje wordt genomen met de rechten van de artiesten. Er zijn zeker sites waar het wemelt van illegaal materiaal.

Diverse sites (zie hier boven) laten alleen muziek (en video) toe, dat niet te koop is. In de praktijk zijn dat opnames van concerten, tenzij de artiest er een live-cd van uitbrengt. Ook opnames van radio en tv komen voor. Een site als Dimeadozen hanteert een lijst van artiesten die niet willen dat hun werk verspreid wordt. Wie zich op de lijst laat zetten ziet zichzelf niet meer op Dime terug. Er zijn echter ook artiesten die tapers (iemand die een opname maakt) laten inpluggen op hun geluidsinstallatie. Prima kwaliteit opnames, die vaak zijn te herkennen aan soundboard of SBD als geluidsbron.

Regels
In het torrent-wereldje gelden een paar regels, die men beleefd doch dringend verzocht wordt na te leven:

• Pruts niet met de kwaliteit. D.w.z. geef kwalitatief goede opnames (FLAC, WAV) niet door als MP3, wel MP3 van maken voor eigen gebruik, maar verspreid het niet.
• Upload tenminste evenveel als gedownload wordt, in vaktermen: zorg voor een 100% share. Dit gaat om een gemiddelde; als het de ene keer meer is, mag het later wat minder zijn. De torrent-site houdt meestal de share bij.

Vreemde bestanden
Muziek wordt op torrent-sites vaak aangeboden in speciale gecomprimeerde bestandsformaten, met name FLAC en het oudere SHN. Dit zijn lossless (verliesloze) bestanden, d.w.z. dat ze zonder kwaliteitsverlies kunnen worden omgezet in WAV, het bestandsformaat dat nodig is om CD's te branden.

Met Trader's Little Helper kan een FLAC-bestand (Free Lossless Audio Codec) worden omgezet in WAV. FLAC en SHN zijn tegenwoordig ook rechtstreeks af te spelen met Media Player Classic en Foobar2000.

Add-ons voor Firefox

Op de inloop van woensdag kwamen onder meer add-ons (invoegtoepassingen) voor Firefox ter sprake. Voor de webbrowser Firefox zijn meer dan 5000 gratis aanvullingen verkrijgbaar. Deze kleine programma's zorgen voor extra functies.

Er zijn add-ons die downloaden van video (bv. van YouTube) vergemakkelijken, die advertenties op websites blokkeren, die de browser een ander uiterlijk geven, of een muziekje verzorgen tijdens het surfen. Om er maar een paar te noemen.

De add-ons worden centraal aangeboden op een speciale website van Mozilla. Eenmaal geïnstalleerde programma's worden in Firefox beheerd via het Extra-menu. Daar is bij het onderdeel Add-ons te zien wat er geïnstalleerd is. Desgewenst kan een programma hier uitgeschakeld en/of gede-installeerd worden.

Omdat Firefox (en Thunderbird) open source software is (iedereen mag weten hoe het programma in elkaar zit en hoe het werkt) is het tamelijk makkelijk om een eigen toevoeging te schrijven. Daarom zijn er zo veel add-ons. Veel programma's van hoge kwaliteit, maar ook probeersels. Een toevoeging schrijven voor Microsoft-programma's zoals Internet Explorer is ingewikkelder, omdat Microsoft niet alles openbaar maakt. Hier is de spoeling dan ook dunner.

Ook voor Thunderbird, het email- en nieuwslezerprogramma van Mozilla, bestaan tal van add-ons.

Op een website van Microsoft is meer te lezen over add-ons voor Internet Explorer. Deze aanvullingen (en desgewenst versie 8 van IE) zijn te vinden op IE-addons.

Een waarschuwing: wie al te veel add-ons installeert, vertraagt de computer. Een Firefox-addon werkt alleen met Firefox, terwijl een IE-addon alleen met Internet Explorer werkt. En voor een Thunderbird-toevoeging is natuurlijk Thunderbird nodig.

Volgende inloop woensdag 21 oktober

Woensdagmiddag 21 oktober (van 2 tot 4 uur) is weer een senioreninloop in ons tijdelijke onderkomen in het Amstelveense wijkcentrum Westend.

We behandelen de volgende onderwerpen:

• Bittorrents, een populaire manier om bestanden te downloaden en bestanden te delen.

• Add-ons voor Firefox: hulpprogramma's voor Firefox

In inloop wordt gehouden in de theaterzaal (begane grond) van het Amstelveense wijkcentrum Westend, Westwijkplein 3.

Westend is te bereiken met buslijn Connexxion 172 van Amsterdam centraal via Leidseplein en Haarlemmermeerstation en met lijn 199 Cornexxion sternet van Amsterdam WTC naar Schiphol (beide tot halte Westwijkplein) en sneltram 51 tramhalte Sacharovlaan (ongeveer 5-10 minuten lopen).

Parkeren in de naaste omgeving. Let op! Bij de ingang van het winkelcentrum zijn een aantal parkeerplaatsen waar betaald parkeren geldt (ma-vr tussen 11.00 en 18.30 uur).

Computerscherm als tv-scherm

Opnemen op harde schijf

Met een tv-kaart kan een computer dienst doen als tv-ontvanger, met de harde schijf als opname-apparaat. De opgenomen uitzending kan op het computerscherm bekeken worden, op CD of DVD gebrand worden en via netwerk of externe harde schijf met andere computers gedeeld worden.

Om de opname op het tv-toestel terug te zien, moet de computer een tv-uitgang hebben. Tv-kaarten hebben meestal alleen een tv-ingang. Veel videokaarten hebben wèl een tv-uitgang.

Zie ook: Kieskeurig.

Er zijn twee soorten tv-kaarten: PCI en USB, oftewel intern en extern. Een insteekkaart wordt op het moederbord geschroefd. Voordeel is dat de meeste PCI-kaarten het beeld zelf comprimeren, terwijl USB-kaarten dat softwarematig doen - wat de computer extra belast. USB-kaarten zijn makkelijk mee te nemen en op een laptop is het vaak de enige keus. Ze werken alleen met een USB2.0-aansluiting op volle snelheid.

Verder moet gekeken worden welk signaal de tv-kaart krijgt. Dat kan het signaal zijn van kabeltelevisie via de vertrouwde coax-kabel (aansluiten via een T-stekker) of digital video broadcast (DVB). DVB is weer onder te verdelen in:

• DVB-C (cable) voor digitale kabeltelevisie
• DVB-T (terrestrial) voor digitale etherontvangst (Digitenne) - in de praktijk Nederland 1, 2 en 3 en regionale zender, ook (of vooral) buitenshuis.
• DVB-S (satellite) voor schotelantenne
• DVB-H (handheld) voor mobiele telefoons en PDA's

Bij een tv-kaart zit software, onder meer voor het opnemen/terugspelen van uitzendingen. Een veelgebruikte compressie is MPEG-2 voor 'gewoon' tv-beeld en MPEG-4 voor HD-tv.

Opnemen van VHS-banden is simpel. De tv-uitgang van de videorecorder moet verbonden zijn met de tv-ingang van de tv-kaart. Over het algemeen "zendt" de videorecorder uit op kanaal 36. Met hetzelfde programma dat de tv-zenders opneemt kan van dat kanaal de band (of stukjes daarvan) digitaal worden vastgelegd.

Met het oprukken van HD-tv en de introductie van nieuwe digitale aansluitingen als HDMI (high-definition multimedia interface) zal de kans toenemen dat het bekijken en/of opnemen van bepaalde kanalen beperkt wordt met het oog op (auteurs)rechten.

Opnamen van internet plukken

Wie vergeten is om naar een programma te kijken én bovendien geen eigen opname gemaakt heeft, kan soms terecht op internet. Uitzending Gemist en YouTube en speciaal Uitzending gemist op YouTube. Deze beelden zijn vaak van matige kwaliteit en het is niet de bedoeling dat ze op een eigen harde disk gezet worden. Dat kan meestal wèl.

Soms zetten omroepen uitzendingen op hun eigen site omdat ze er veel belang aan hechten, bijvoorbeeld: Beagle: In het kielzog van Darwin.

Voor de Britse tv-zenders functioneert de bittorrent-site UKNova, waarop dagelijks tientallen uitzendingen geplaatst worden. Hoge kwaliteit, en uiteraard in het Engels.

The Internet Archive is een non-profit-organisatie die probeert om internet en ander digitaal materiaal te bewaren en toegankelijk te maken. Het werkt samen met het Amerikaanse Library of Congress en het Smithsonian-instituut. Op de site is al een schat aan materiaal te vinden. Niet altijd van super-kwaliteit, maar dat is ook niet te verwachten van muziekopnamen uit 1925 of nog eerder. Ook hedendaags materiaal, overigens.

In Nederland, op kleinere schaal, maar wel een beetje vergelijkbaar: Zie.nl. In samenwerking met het Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid worden daar oude Polygoon-journaals geplaatst. Wekelijks aangevuld.

Het Nationaal Archief heeft op foto-site Flickr een grote collectie historische foto's geplaatst, uit de eigen collectie, maar ook bijvoorbeeld uit het archief van Spaarnestad. Om te bekijken (en in redelijke resolutie op te slaan). Het Nationaal Archief is op zoek naar verhalen achter deze foto’s en roept bezoekers van de website op om commentaren toe te voegen: Herkent iemand op een foto zijn ouders of grootouders? Andere bijzonderheden?

YouTube opslaan

Zoals er vele wegen naar Rome leiden, zijn er vele programma's om filmpjes van YouTube (en veel soortgelijke sites) te halen. Een makkelijk programmaatje is een add-on van de Firefox-browser: Video DownloadHelper. Het is op te halen bij Mozilla. Als het programma geïnstalleerd is, komt er een icoontje te staan naast de adresbalk van Firefox (in Windows XP rechts, met Vista links).

Filmpje op YouTube opzoeken en afspelen. Als Video DownloadHelper merkt dat er iets te downloaden is, gaat het icoontje draaien. Klik erop om het downloaden te starten. Naast de optie downloaden is er o.a. ook de optie downloaden & converteren. Dat is handig, omdat YouTube-filmpjes het flv-formaat hebben en op een speciale FLV Player moeten worden afgedraaid. Converteer ze bijvoorbeeld naar AVI, zodat ze op standaardspelers afgespeeld kunnen worden. Uit wraak voorziet de DownloadHelper de film van een bescheiden watermerkje, tenzij een geldbedrag wordt overgemaakt. De Pazera Free FLV to AVI converter doet het voor niemendal.

Kijk bij het downloaden altijd waar het filmpje wordt opgeslagen. DownloadHelper doet dat in de persoonlijke documenten-map, niet in de map downloads maar in dwhelper. Kan aangepast worden (in voorkeuren, rechtsklikken op icoontje).

Informatieve sites over downloaden:

• Pepermunt (onder kopje TV & video naar Video opnemen van internet)
• Lerarentools

Uitzending Gemist opslaan

De filmpjes op Uitzending Gemist zijn op een slimmere manier tegen downloaden beveiligd, en daar is een slimmer programma voor: Orbit Downloader. Dit is op te halen op de site van Cnet.

Start eerst Orbit en dan het programma dat filmpjes aanbiedt (het is ook mogelijk om Orbit altijd op te starten als de computer aan wordt gezet, maar dat lijkt een verspilling van krachten). Draai het gewenste filmpje en beweeg de muis over (en buiten) het beeld tot een balkje met de tekst "getit" opduikt. Het beeld een keer vernieuwen (Ctrl-R voor Firefox, F5 voor IE) helpt ook om de video te "vangen".

Vaak (altijd?) gaat het op Uitzending Gemist om ASF-bestanden. Deze zijn met de meeste standaardspelers af te spelen.

Naast Uitzending Gemist bestaat ook, voor de langere termijn, Uitzending Bewaard.

(Dit is een samenvatting met de nodige internet-adressen van de senioreninloop van donderdagmiddag 8 oktober)

Uit de brand

De senioreninloop in Amstelveen is weer onder de pannen. We hebben onderdak gevonden in wijkcentrum Westend. De eerste inloop zal daar op donderdagmiddag 8 oktober gehouden worden, van 2 tot 4 uur.

Op deze inloop is het thema "op herhaling". Wat kan de computer, in het bijzonder internet, doen, als u een tv-programma nog een keer wil bekijken?

Met een speciale tv-kaart in de computer (intern of als usb-apparaat) kan een programma opgenomen worden op de harde schijf. Min of meer hetzelfde als met een vhs-recorder of harddisk-recorder. Het onderwerp "tv-kaart" kan slechts on grote lijnen behandeld worden, omdat er veel verschillende kaarten zijn voor kabel- en satellietontvangst, analoog of digitaal. Uiteraard bent u van harte welkom als u uw eigen ervaringen wilt vertellen.

Een uitzending gemist? Dan is er altijd nog "Uitzending gemist" en "YouTube". Ook op andere plaatsen op internet zijn programma's soms nog terug te vinden. Niet alleen om te bekijken, maar inclusief de mogelijkheid om het op de eigen computer op te slaan.

Ons vertrouwde onderkomen in De Meent werd op 30 augustus door brand getroffen, zodat we daar dit seizoen niet meer terecht kunnen. Gelukkig kunnen we de rest van dit jaar de inloop in Westend houden.

Wijkcentrum Westend is te vinden op het Westwijkplein 3, 1187 LS in Amstelveen-Westwijk. Het is te bereiken met buslijnen Connexxion 172 van Amsterdam centraal via Leidseplein en Haarlemmermeerstation en lijn 199 Connexxion sternet van Amsterdam WTC naar Schiphol. Uitstappen halte Westwijkplein. Ook met sneltram 51 (halte Sacharovlaan, ongeveer 10 minuten lopen) is Westend te bereiken.

In de naaste omgeving is ruime (gratis) parkeergelegenheid. Let even op: bij de ingang van het nabijgelegen winkelcentrum zijn een aantal parkeerplaatsen waar betaald parkeren geldt (ma-vr tussen 11.00 en 18.30).

De senioreninloop wordt gehouden in de theaterzaal op donderdag 8 oktober, woensdag 21 oktober, donderdag 5 november en donderdag 26 november, 's middags van 2 tot 4 uur. Ook de algemene HCC-avonden in Amstelveen zijn overgeheveld naar Westend, op de woensdagen 7 en 21 oktober, 4 en 18 november en 2 december, van 8 tot 11 uur in de Salonzaal.

Assistentie welkom!
We zoeken hulp bij het organiseren van de senioreninloop. Het gaat om zaken als voorbereiden en vertellen van computer-weetjes op de inlopen en/of het aansluiten en weer opruimen van de apparatuur. Zoals bekend zijn er twee inlopen per maand met vakantie in december en een riante zomerstop. Inlichtingen (bij wimzwebe@ziggo.nl).